၂၀၂၂ ခုနှစ်မှာ အမေရိကန်နိုင်ငံရဲ့ အေးခဲထားတဲ့ အစားအစာမျိုးစုံ ဟာ ဒေါ်လာ ၇၂ ဘီလီယံကျော်အထိ ဝယ်လိုအားများခဲ့ပါတယ် ။ ဒီအစားအစာတွေရဲ့ လိုအပ်ချက်ဟာ အရှိန်အဟုန်နဲ့ တိုးတက်လာခဲ့တာပါ။ COVID ကပ်ရောဂါကာလတစ်လျှောက်လုံး အစားအစာကဏ္ဍတစ်ခုလုံးထဲမှာ အမြင့်ဆုံးရောင်းအားကို ရရှိခဲ့ပါတယ်။ #LGTmyanmar , #BKKmyanmar
.
အေးခဲစာတွေကို ရေခဲသေတ္တာပါတဲ့ ထရပ်ကားတွေနဲ့ အအေးခန်းသိုလှောင်ရုံတွေရဲ့ ရှုပ်ထွေးတဲ့ လုပ်ငန်းတစ်ခုလဲဖြစ်ပါတယ်။ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ Frozen Food ဈေးကွက်ရဲ့ အဓိကလုပ်ငန်းရှင်တွေထဲမှာတော့ ပုဂ္ဂလိကပိုင်ဖြစ်တဲ့ Cargill, Conagra, Nestlé, General Mills နဲ့ Unilever တို့ ပါဝင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် စားသုံးသူတွေက Frozen Food ပိုမိုဝယ်ယူလာတဲ့အတွက် သိုလှောင်နိုင်စွမ်း ပိုမိုလိုအပ်လာပြီး ပိုမိုထိရောက်တဲ့ ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေး လိုအပ်လာပါလိမ့်မယ်။ အစားအသောက်လုပ်ငန်းမှာ ပြဿနာတွေကတော့ လုပ်သားအင်အားဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်များရှိနေပါတယ် ။
လိုအပ်ချက်
အမေရိကန်အိမ်ထောင်စုအားလုံးနီးပါးဟာ တစ်နှစ်ကို အနည်းဆုံးတစ်ကြိမ်တော့ အေးခဲအစားအစာ ဝယ်ယူကြပါတယ်။ American Frozen Food Institute ရဲ့ အဆိုအရ ၂၀၁၉ ခုနှစ်ကစပြီး ရောင်းအား ၂၃% တိုးတက်လာခဲ့ပါတယ်။ COVID ဖြစ်လာတဲ့အခါ၊ ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေးစနစ်တွေ အားလုံး ပိတ်သွားတဲ့အခါမှာ အေးခဲအစားအစာတွေ ဝယ်လိုအားများလာခဲ့ပါတယ်။ တစ်နှစ်ပြီးတစ်နှစ် ၃၀%၊ ၄၀%၊ ၅၀% အထိတောင် တက်လာပါတယ်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ COVID ရောဂါကာလအတွင်း Frozen Food ရဲ့ လိုအပ်ချက်ဟာ အရှိန်အဟုန် မြင့်တက်လာပြီး ၂၀၂၀ မှာ ဒေါ်လာ ၆၅ ဘီလီယံကျော်အထိ ဝင်ငွေရှိခဲ့ပါတယ်။ Frozen Food တွေကတော့ အကြာကြီး အထားခံနိုင်တဲ့အတွက် ကပ်ရောဂါကာလမှာ အရောင်းရဆုံး ပစ္စည်းတွေထဲက တစ်ခုဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီလိုတိုးတက်မှုမျိုး ဆက်ပြီး ရှိနေတာကိုလည်း တွေ့ရပါတယ်။ COVID ကာလမှာ ၂၀% လောက် တိုးတက်လာတာကို တွေ့ခဲ့ရပြီး ဒါဟာ အရမ်းကို မြန်ဆန်တဲ့တိုးတက်မှုပါပဲ။
.
မကြာသေးခင်က ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ စစ်တမ်းတစ်ခုအရ Frozen Food စားသုံးသူ ၈၀% ကျော်ဟာ အိမ်တွင်း အစားအစာစွန့်ပစ်မှု လျှော့ချဖို့နဲ့ ငွေကြေးချွေတာဖို့အတွက် အေးခဲအစားအစာကို ရွေးချယ်ကြကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။ နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း ပျမ်းမျှအမေရိကန်လူမျိုးတစ်ဦးဟာ စွန့်ပစ်ရတဲ့ အစားအစာအတွက် ဒေါ်လာ ၁၃၀၀ ခန့် သုံးစွဲနေကြရပါတယ်။ Cargill ဟာ တစ်ကမ္ဘာလုံးက လူသန်း ၁၇၀ ကို ကျွေးမွေးဖို့ လုံလောက်တဲ့ ပရိုတင်းတွေကို ထုတ်လုပ်ပါတယ်။ Frozen Food စားသောက်ကုန်အမျိုးအစားမှာဆိုရင် အသားမျိုးစုံ (variety meats) တွေကို အေးခဲအနေအထားနဲ့ ဝယ်ယူတာ ပိုများလာတာကို တွေ့ရပါတယ်။
Flash Freezing (လျင်မြန်စွာ အေးခဲအောင် ပြုလုပ်ခြင်း)
၁၉၃၀ ပြည့်လွန်နှစ်တွေက Clarence Birdseye ဟာ အစားအစာတွေကို ပိုမိုကောင်းမွန်စွာ ထိန်းသိမ်းနိုင်တဲ့ flash freezing နည်းပညာကို စတင်ဖန်တီးခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း လုပ်ငန်းနယ်ပယ်ဟာ အလွန်တိုးတက်လာခဲ့ပါတယ်။ အစားအစာတွေဖြစ်တဲ့ အသား၊ သစ်သီး၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေကို ထိန်းသိမ်းတဲ့ နည်းလမ်းအသစ်တွေထဲက တစ်ခုကတော့ Quick Freezing ပါပဲ။ သူဟာ စားသုံးသူတွေရဲ့ ယုံကြည်မှုကို ရရှိခဲ့ပါတယ်။
.
၁၉၅၀ ပြည့်လွန်နှစ်တွေနဲ့ ၆၀ ပြည့်လွန်နှစ်တွေမှာ Frozen Food ရွှေခေတ်ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။ Birdseye Hawaiian style international vegetables လိုပစ္စည်းတွေ ပေါ်လာခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီ flash freezing နည်းပညာဟာ အအေးခံစက်နဲ့ အေးခဲစေတဲ့နည်းလမ်း (mechanical freezing) အထူးသဖြင့် အခုခေတ်မှာ အေးခဲထုတ်ကုန်တွေ အများအပြား ထုတ်လုပ်နေဆဲ နည်းလမ်းဖြစ်ပါတယ်။ ထိတွေ့အေးခဲခြင်းအတွက် အအေးခံထားတဲ့ ပန်းကန်ပြားတွေနဲ့ conveyor belt တွေကို စဉ်းစားကြည့်ပါ၊ ဒါမှမဟုတ် အဟောင်းဆုံးနဲ့ အသုံးအများဆုံးဖြစ်တဲ့ လေပူပေးတဲ့နည်းလမ်း (air blast method) ကို စဉ်းစားကြည့်ပါ၊ ဒါဟာ အခန်းတစ်ခုကို အအေးဓာတ်ဖြည့်ပြီး အစားအသောက်တွေကို အေးခဲအောင်လုပ်တာပါ။ အအေးခံနည်းပညာဟာ တကယ်တမ်းမှာ အရမ်းတိုးတက်လာတာမျိုး မရှိသေးပါဘူး။
.
အခြားနည်းလမ်းတစ်ခုကတော့ cryogenic freezing ပါပဲ။ ဒါဟာ အရည်နိုက်ထရိုဂျင် ဒါမှမဟုတ် ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်ကို အသုံးပြုပြီး အလွန်အေးတဲ့ အပူချိန်ကို လျင်မြန်စွာရရှိစေပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကုမ္ပဏီတွေအတွက် cryogenic နည်းပညာကို ပြောင်းလဲဖို့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရတာက ပိုပြီးစျေးကြီးနိုင်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် နိုက်ထရိုဂျင်အတွက် ကုန်ကျစရိတ်တွေလည်း ရှိပါသေးတယ်။ ဒါပေမဲ့ cryogenic freezing က ပိုပြီး အများကြီး မြန်ဆန်ပါတယ်၊ ဘာလို့လဲဆိုတော့ အရည်နိုက်ထရိုဂျင်က အရမ်းအေးနေလို့ပါပဲ။ ခန့်မှန်းချက်တစ်ခုအရ စက်မှုအအေးခံခြင်းက သစ်သီးနဲ့ ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေကို အေးခဲဖို့အတွက် တစ်နာရီနီးပါး ကြာနိုင်ပေမဲ့ cryogenic freezing ကတော့ ၁၁ မိနစ်ပဲ ကြာနိုင်ပါတယ်။ ဒါဟာ အရှိန်အဟုန်နဲ့ဆိုင်ပါတယ်။ အစားအစာတွေ ပိုမြန်မြန် အေးခဲလေလေ၊ ရေခဲပွင့်တွေ ပိုသေးလေလေဖြစ်ပြီး နောက်ဆုံးမှာ အရည်အသွေးပိုကောင်းတဲ့ ထုတ်ကုန်ကို ရရှိစေပါတယ်။
.
ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ဒေတာသိပ္ပံပညာရှင်တွေက ကယ်လီဖိုးနီးယားမှာ စတော်ဘယ်ရီသီးတွေကို လုံလောက်အောင် မြန်မြန်မအေးခဲနိုင်ဘူးလို့ သိရှိခဲ့ပါတယ်။ computational fluid dynamics ကိုအခြေခံထားတဲ့ algorithm က အေးခဲတဲ့စက်ဝန်း (freeze cycle) ကို သုံးရက်ကနေ တစ်ရက်နှစ်ရက်အထိ လျှော့ချနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဘယ်ရီသီးတွေကို အေးခဲဖို့ အချိန်ကို လျှော့ချရုံသာမက အဲဒီလိုလုပ်ဖို့အတွက် စွမ်းအင်လည်း သက်သာစေပါတယ်။
အအေးပေးခြင်း
အေးခဲအစားအစာတွေဟာ စားသုံးသူတွေဆီရောက်ဖို့အတွက် ခိုင်မာပြီး ရေရှည်တည်တံ့တဲ့ အအေးပေးခြင်း လိုအပ်ပါတယ်။ Birdseye ကိုယ်တိုင်တောင် ၁၉၂၀ ပြည့်လွန်နှစ်တွေနှောင်းပိုင်းမှာ အမေရိကန်တွေကို Frosted Foods ကို စမ်းသပ်စားသုံးဖို့ စည်းရုံးတဲ့အခါ ဒီအချက်ကို သိရှိခဲ့ပါတယ်။ သူဟာ ရထားတွေအတွက် သူ့ရဲ့ကိုယ်ပိုင် ရေခဲသေတ္တာပါတဲ့ တွဲတွေဖန်တီးခဲ့ပြီး လက်လီရောင်းချသူတွေကို ရေခဲသေတ္တာတွေ ငှားရမ်းပေးခဲ့ပါတယ်။
.
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုဟာ အစားအစာအများအပြားကို ထရပ်ကားတွေနဲ့ပဲ သယ်ယူပို့ဆောင်နေတုန်းပါပဲ။ အမေရိကန်မှာတော့ ကျွန်တော်တို့ကံကောင်းပါတယ်၊ ဒါပေမဲ့ တခြားဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံတွေမှာတော့ တစ်နှစ်ပတ်လုံး စိုက်ပျိုးရေးထုတ်ကုန်တွေကို ထိန်းသိမ်းထားနိုင်ဖို့ အအေးပေး ကွင်းဆက်မှာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံနေတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ဒါဟာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အစားအစာစွန့်ပစ်မှုကို တားဆီးတဲ့ နည်းလမ်းတစ်ခုပါပဲ။ ကမ္ဘာတစ်ဝန်း ထုတ်လုပ်တဲ့ အစားအစာအားလုံးရဲ့ ၁၃% ခန့်ဟာ နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း သိုလှောင်မှုမကောင်းတဲ့အတွက် ဆုံးရှုံးနေရပါတယ်။ အဲဒီလိုဆုံးရှုံးသွားတဲ့ အစားအစာတွေဟာ လူသန်း ၉၅၀ ကို ကျွေးမွေးနိုင်ခဲ့မှာပါ။
Frozen Food ရဲ့ အနာဂတ်
Frozen Food စားသုံးမှု မြင့်တက်လာတာဟာ ဆိုင်တွေမှာ ဝယ်ယူမှုကနေ အွန်လိုင်းမှာယူမှုအထိ အရှိန်အဟုန်မကျဘဲ ဆက်ရှိနေတာကို ပြသနေပါတယ်။ ဒါဟာ ပြောင်းလဲသွားမယ်လို့ ကျွန်တော်မထင်ပါဘူး။
.
ကိုယ်တိုင်သာမက မိသားစုကိုပါ ချက်ပြုတ်ဖို့ နှစ်နာရီမကြာတဲ့ အစားအစာတစ်ခုခုကို ကျွေးနိုင်ခြင်းကလည်း Frozen Food ရောင်းအားကို မောင်းနှင်နေတဲ့ ကြီးမားတဲ့အချက်တစ်ခုပါပဲ။ ကျွန်တော်ကတော့ အဲဒါကို "အဆင်ပြေမှုစဉ်ဆက်မပြတ်ရှိနေခြင်း" လို့ ခေါ်ချင်ပါတယ်။