ကမ္ဘာတစ်ဝန်းတွင် လူများ ပိုမိုများပြားလာပြီး အိမ်သုံး၊ စက်မှုလုပ်ငန်းနှင့် စိုက်ပျိုးရေးအတွက် ရေကို အသုံးပြုလာသည်နှင့်အမျှ ရေသည် အဖိုးတန်သော ကုန်ပစ္စည်း ဖြစ်လာပါသည်။ ကမ္ဘာ့လူဦးရေ၏ တစ်ဝက်ခန့်သည် စပါးကို အဓိက အစားအစာအဖြစ် မှီခိုနေကြပြီး၊ စပါးသည် စိုက်ပျိုးရေးတွင် ရေအများဆုံး အသုံးပြုသည့် သီးနှံ လည်းဖြစ်သည်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်ရောက်လျှင် ရေပေးဝေသည့် စပါးစိုက်ဧက ဟက်တာ ၁၅ သန်းမှ ၂၀ သန်းအထိ ရေရှားပါးမှုဒဏ် ခံစားရနိုင်ခြေရှိပါသည်။ #LGTmyanmar , #BBKmyanmar
.
ဤပြဿနာကို ဖြေရှင်းရန်အတွက် သိပ္ပံပညာရှင်များသည် စပါးစိုက်ပျိုးရာတွင် ရေအနည်းငယ်သာ အသုံးပြုသည့် "ရေစိုခြောက် လည်ပတ်စနစ်" (Alternate Wetting and Drying - AWD) ဟုခေါ်သော နည်းစနစ်ကို တီထွင်ခဲ့ကြပါသည်။ AWD သည် ရေပေးဝေသော လယ်ကွင်းများတွင် ရေအသုံးပြုမှုကို လျှော့ချရန်အတွက် ရေလယ်စပါးတောင်သူများ အသုံးပြုနိုင်သည့် ရေချွေတာရေးနည်းပညာ ဖြစ်သည်။
.
AWD စနစ်တွင် စပါးခင်းကို ရေပြန်သွင်းခြင်းမပြုမီ ရက်အနည်းငယ်ကြာ ခြောက်သွေ့စေရန် ထားရှိသည်။ ထို့ကြောင့် ကွင်းသည် တစ်လှည့်စီ ရေလွှမ်းမိုးခြင်းနှင့် ခြောက်သွေ့ခြင်း ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ ကွင်းကို ခြောက်သွေ့စေမည့် ရက်အရေအတွက်သည် မြေအမျိုးအစားနှင့် အခြားသော ကွင်းအခြေအနေများပေါ် မူတည်ပါသည်။
✅ ဘေးကင်းသော AWD (Safe AWD)
AWD ကို လက်တွေ့ကျကျ အသုံးပြုရန်အတွက် ကွင်းထဲရှိ ရေအနက်ကို လယ်ကွင်းရေပိုက် (Field Water Tube) အသုံးပြု၍ စောင့်ကြည့်လေ့လာခြင်းဖြင့် လုပ်ဆောင်နိုင်သည်။
ရေသွင်းပြီးနောက် ရေမျက်နှာပြင်သည် တဖြည်းဖြည်း လျော့နည်းလာမည်။
ရေမျက်နှာပြင်သည် မြေမျက်နှာပြင်အောက် ၁၅ စင်တီမီတာ အထိ ကျဆင်းသွားသောအခါ၊ ကွင်းကို ၅ စင်တီမီတာ အနက်အထိ ရေပြန်သွင်းသင့်သည်။
ရေပြန်မသွင်းမီ ကွင်းထဲရှိ ရေကို မြေမျက်နှာပြင်အောက် ၁၅ စင်တီမီတာအထိ ကျဆင်းစေခြင်းကို "ဘေးကင်းသော AWD" (Safe AWD) ဟုခေါ်သည်။
.
၁၅ စင်တီမီတာ အကန့်အသတ် သည် အထွက်နှုန်းကို မကျဆင်းစေပါ၊ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် စပါးပင်၏ အမြစ်များသည် ရေပြည့်ဝနေသော မြေဆီလွှာနှင့် မျက်နှာပြင်ရှိ ရေစိမ့်နေသော အလွှာ မှ ရေကို ဆက်လက်ရယူနိုင်သောကြောင့် ဖြစ်သည်။ လယ်ကွင်းရေပိုက် သည် တောင်သူများအား မြေအောက်မှ လျှို့ဝှက်ရေအရင်းအမြစ်ကို မြင်နိုင်စေရန် ကူညီပေးသည်။
..
ဘေးကင်းသော AWD အသုံးပြုချိန်
ဘေးကင်းသော AWD စနစ်ဖြင့် ရေသွင်းခြင်းကို ပျိုးနုတ်စိုက်ပြီး ရက်အနည်းငယ်အကြာ သို့မဟုတ် တိုက်ရိုက်မျိုးစေ့ချ စပါးပင်သည် ၁၀ စင်တီမီတာ အမြင့်ရှိနေပြီဆိုလျှင် စပါးခေါင်းစထွက်ချိန်အထိ စတင်နိုင်သည်။
သီးနှံစိုက်ပျိုးမှု အစောပိုင်းအဆင့်တွင် ပေါင်းမြက်များ များပြားနေပါက၊ ရေလွှမ်းမိုးထားသောရေဖြင့် ပေါင်းမြက်များကို ထိန်းချုပ်နိုင်သည်အထိ ဘေးကင်းသော AWD ကို ၂ ပတ်မှ ၃ ပတ်အထိ ရွှေ့ဆိုင်းနိုင်သည်။
ရေလွှမ်းမိုးစိုက်ပျိုးသည့် စပါးအတွက် ဒေသတွင်း မြေသြဇာ အကြံပြုချက်များကို အသုံးပြုနိုင်သည်။ နိုက်ထရိုဂျင်မြေသြဇာကို ရေမသွင်းမီ ခြောက်သွေ့နေသော မြေပေါ်တွင် ထည့်ပေးခြင်းသည် အကောင်းဆုံးဖြစ်သည်။
.
ပန်းပွင့်ချိန်တွင် ရေထိန်းသိမ်းမှု
ပန်းပွင့်ချိန် မတိုင်မီ တစ်ပတ်မှ ပန်းပွင့်ချိန်ပြီးနောက် တစ်ပတ်အတွင်းတွင် အထွက်နှုန်း ဆုံးရှုံးမှု ဖြစ်စေနိုင်သော ရေဖိစီးမှုကို ရှောင်ရှားရန် ရေကို ၅ စင်တီမီတာ အနက်တွင် ထိန်းထားရမည်။
ပန်းပွင့်ပြီးနောက်နှင့် အစေ့ဖြည့်ချိန်အတွင်း ဘေးကင်းသော AWD ကို ပြန်လည်အသုံးပြုနိုင်သည်။
ဘေးကင်းသော AWD (Safe AWD) တွင် ရေချွေတာမှုသည် ၁၅% မှ ၂၅% ခန့်သာ ရှိနိုင်သော်လည်း အထွက်နှုန်း လျော့ကျမှု မရှိပါ။ တောင်သူများအနေဖြင့် Safe AWD သည် အထွက်နှုန်းကို မထိခိုက်စေကြောင်း ယုံကြည်စိတ်ချလာပါက၊ ရေပြန်သွင်းခြင်းမပြုမီ ရေအနက်ကို မြေမျက်နှာပြင်အောက် ၂၀၊ ၂၅၊ ၃၀ စင်တီမီတာ သို့မဟုတ် ပိုမိုနက်ရှိုင်းသည်အထိ လျှော့ချကာ စမ်းသပ်ကြည့်ရှုနိုင်သည်။
🛠️ လယ်ကွင်းရေပိုက် (Field Water Tube)
လယ်ကွင်းရေပိုက်ကို တောင်သူများအား မြေအောက်ရေကို မြင်နိုင်စေရန် ကူညီပေးမည့် ပလတ်စတစ်ပိုက်၊ ဝါး သို့မဟုတ် အခြားဒေသတွင်း ပစ္စည်းများဖြင့် ပြုလုပ်နိုင်သည်။
၎င်းပစ္စည်းများကို အရှည် ၄၀ စင်တီမီတာ ဖြတ်တောက်ပြီး၊ ပိုက်အတွင်း ရေမျက်နှာပြင်ကို အလွယ်တကူ မြင်နိုင်ရန် အချင်း ၁၅ စင်တီမီတာ သို့မဟုတ် ထို့ထက်ပိုသော အချင်းဖြင့် ပြုလုပ်သင့်သည်။
ပိုက်၏ အောက်ခြေ ၂၀ စင်တီမီတာ အရှည်တစ်လျှောက် ဘေးပတ်လည်တွင် အပေါက်များ ဖောက်ရမည်။ အပေါက်များသည် အချင်း ၀.၅ စင်တီမီတာခန့် ရှိသင့်ပြီး တစ်ခုနှင့်တစ်ခု ၂ စင်တီမီတာခန့် ခြားသင့်သည်။
ပိုက်ကို စောင့်ကြည့်ရ လွယ်ကူစေရန် ကန်သင်းရိုးနား၊ သို့သော် တစ်မီတာအကွာ တွင် ထားနိုင်သည်။ ပိုက်၏ အရှည်တစ်ဝက် (၂၀ စင်တီမီတာ) သည် မြေပြင်အထက်တွင် ထွက်နေစေရန် ဒေါင်လိုက်မြေမြှုပ် ရမည်။
ရေကို များစွာခံနိုင်ရည်ရှိသော မြေအလွှာ ဖြစ်သည့် ထယ်ထိုးထားသော မြေအောက်ခံ (plow pan) သို့မဟုတ် မြေမာလွှာ (hard pan) ကို အောက်ခြေမှ ထိုးဖောက်မသွားစေရန် ဂရုစိုက်ပါ။
ပိုက်အတွင်းရှိ မြေဆီလွှာများကို ဖယ်ရှားပြီး ပိုက်၏ အောက်ခြေကို မြင်နိုင်စေရမည်။ ပိုက်အတွင်းရှိ ရေမျက်နှာပြင်သည် ပိုက်အပြင်ဘက်ရှိ ရေမျက်နှာပြင်နှင့် တူညီကြောင်း စစ်ဆေးပါ။
ရေစိုခြောက် လည်ပတ်စနစ် (AWD) သည် တောင်သူများ အသင့်အသုံးပြုနိုင်သည့် ရင့်ကျက်သော နည်းပညာတစ်ခု ဖြစ်သည်။ လယ်ကွင်းရေပိုက် သည် တောင်သူများအတွက် ၎င်းတို့၏ အကန့်အသတ်ရှိသော ရေပေးဝေမှုကို စပါးအတွက် ထိရောက်စွာနှင့် ထူးချွန်စွာ စီမံခန့်ခွဲရာတွင် လမ်းညွှန်ပေးသည့် ရိုးရှင်းသော ကိရိယာတစ်ခု ဖြစ်သည်။ သို့သော်၊ တောင်သူများသည် ဤအလားအလာကောင်းသော နည်းပညာကို ကျယ်ပြန့်စွာ လက်ခံကျင့်သုံးမှသာ AWD မှ ရရှိသော အကျိုးကျေးဇူးများနှင့် ရေချွေတာမှုများကို အမှန်တကယ် နားလည်သဘောပေါက်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။