နှစ်စဉ် တန်ချိန် သန်းပေါင်း ၁၁၀ ကျော်ရှိတဲ့ စက္ကူနဲ့ ကတ်ထူပြား တွေကို အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ စွန့်ပစ်နေကြပြီး၊ ဒါဟာ စွန့်ပစ်ပစ္စည်း စီမံခန့်ခွဲမှု စနစ်များနဲ့ သဘာဝအရင်းအမြစ်များအပေါ် ကြီးမားတဲ့ ဖိအားတွေ သက်ရောက်စေပါတယ်။ #LGTmyanmar , #BBKmyanmar
.
ပလတ်စတစ်နဲ့ မတူဘဲ၊ ကတ်ထူပြားကို အကြိမ်ပေါင်းများစွာ ပြန်လည် Recycle နိုင်ပါတယ်။ စွန့်ပစ်ထားတဲ့ ဂျပ်ဖာတွေကနေ စုဆောင်း၊ အနှစ်ဖျော်၊ ပြုပြင်ပြီး ကမ္ဘာ့ထောက်ပံ့ရေးကွင်းဆက်ကို ထပ်မံအသုံးပြုဖို့ အဆင်သင့်ဖြစ်တဲ့ စာရွက်အသစ်တွေအဖြစ် ပြန်လည်ပြောင်းလဲနိုင်ပါတယ်။
.
ဒီလို ပြန်လည် Recycle လုပ်ခြင်း သံသရာ ဘယ်လို ဖြစ်ပျက်သလဲဆိုတာ သိရှိနိုင်ဖို့ ကမ္ဘာ့အဆင့်မီဆုံး ကတ်ထူပြား ပြန်လည်အသုံးပြုစက်ရုံတစ်ခုထဲက လုပ်ငန်းစဉ်တွေကို လေ့လာကြည့်ကြရအောင်ပါ။ အမှိုက်ပုံးထဲ ရောက်တော့မလို ဖြစ်နေတဲ့ ဂျပ်ဖာတွေဟာ ဘယ်လိုပုံစံမျိုးနဲ့ ကုန်ပစ္စည်းအသစ်တွေအဖြစ် ဒုတိယဘဝကို ရရှိသွားလဲဆိုတာ မျက်မြင်တွေ့ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
.
🌳 ကတ်ထူပြားများကို Recycle လုပ်၍ အသုံးပြုခြင်း၏ အကျိုးကျေးဇူးများ
ပြန်လည်အသုံးပြုလိုက်တဲ့ ကတ်ထူပြား တစ်တန်စီတိုင်းဟာ အသစ်တစ်ခု ဖြစ်လာရုံထက် ပိုပါတယ်။ ဒါဟာ ကြီးမားတဲ့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ကိုလဲ ကာကွယ်အကျိုးပြုပေးပါတယ်။
သစ်သား အစစ်အမှန်ကနေ ထုတ်လုပ်တာနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ရင် သစ်ပင် ၁၇ ပင်ကို တောထဲမှာ မခုတ်ဘဲ ချန်ထားနိုင်ပါတယ်။
ရေပမာဏ ၂၆,၅၀၀ လီတာနီးပါးကို ချွေတာနိုင်ပါတယ်။
ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ် (CO2) ထုတ်လွှတ်မှုကို တစ်တန်ခန့် ရှောင်ရှားနိုင်ပါတယ်။
ပိုပြီး ထူးခြားတာကတော့ ကတ်ထူပြားရဲ့ သက်တမ်းစက်ဝန်းဟာ မြန်မြန်ဆန်ဆန် မကုန်ဆုံးသွားပါဘူး။ ဖိုက်ဘာတွေ အရမ်းတိုပြီး အားနည်းမသွားခင်အထိ ကတ်ထူပြား တစ်ရွက်တည်းကိုပင် ၅ ကြိမ်မှ ၇ ကြိမ်အထိ ပြန်လည်မွေးဖွားနိုင်ပါတယ်။ အဲ့ဒီလိုဖြစ်ရင်တောင် အဲဒီဖိုက်ဘာတွေဟာ တန်ဖိုးမမဲ့သေးပါဘူး။ ကျန်ရှိနေတဲ့ ဖိုက်ဘာတွေကို ခိုင်ခံ့မှု နည်းပါးစွာ လိုအပ်တဲ့ စက်မှုလုပ်ငန်းသုံး စက္ကူ၊ တစ်ရှူး သို့မဟုတ် အခြားထုတ်ကုန်များအဖြစ် ရည်ရွယ်ချက်ပြောင်းလဲပြီး အသုံးပြုနိုင်ပါသေးတယ်။
📦 အသုံးပြုပြီးသား ကတ်ထူပြားများ စုဆောင်းခြင်း
ကုန်ပစ္စည်းတွေကို ကာကွယ်ပေးတဲ့ အလုပ် ပြီးမြောက်သွားတာနဲ့ စက္ကူကတ်ထူဂျပ်ဖာ တိုင်းဟာ ပြန်လည်အသုံးပြုစက်ရုံဆီကို ဦးတည်တဲ့ ခရီးသစ်တစ်ခုကို စတင်ပါတယ်။
အိမ်ထောင်စုအဆင့်မှာ စက္ကူကတ်ထူဂျပ်ဖာ တွေကို ပြားလိုက်ဖြစ်အောင် ခေါက်ပြီး စုစည်းကာ စုဆောင်းဖို့အတွက် ဖယ်ထားကြပါတယ်။
စူပါမားကတ်တွေ၊ ဆိုင်တွေ ဒါမှမဟုတ် ဂိုဒေါင်တွေမှာတော့ ပမာဏက ပိုများတဲ့အတွက် ဂျပ်ဖာတွေကို ရေအားသုံး ဖိသိပ်စက်တွေ (hydraulic balers) နဲ့ သေသပ်တဲ့ လေးထောင့် အထုတ်တွေ (bales) အဖြစ် ဖိသိပ်ပြီး သိမ်းဆည်း၊ သယ်ယူရလွယ်ကူအောင် လုပ်ဆောင်ကြပါတယ်။
နေ့စဉ်နဲ့အမျှ ထောင်နဲ့ချီတဲ့ ဒီလိုအထုတ်တွေဟာ စုဆောင်းတဲ့နေရာတွေကနေ ထွက်ခွာပြီး ပြုပြင်ရေးစင်တာတွေဆီ ဦးတည်ကြပါတယ်။ ကတ်ထူပြားတွေ တင်ဆောင်ထားတဲ့ ကုန်တင်ကားတွေ စက်ရုံဂိတ်ကို ရောက်တဲ့အခါ စုဆောင်းခြင်းအဆင့် ပြီးဆုံးပြီး စစ်ဆေးခြင်းအဆင့် စတင်ပါတော့တယ်။
စစ်ဆေးခြင်းအဆင့်
အထုတ်တွေကို forklifts သို့မဟုတ် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး စနစ်တွေနဲ့ ချပြီး လက်ခံတဲ့နေရာကို ရွှေ့ပြောင်းပါတယ်။ ဒီနေရာမှာ အသုတ်တိုင်းကို အလေးချိန်၊ မှတ်တမ်းတင်ပြီး အစိုဓာတ်ကို စစ်ဆေးပါတယ်။
.
ကိုယ်တိုင် ကြီးကြပ်မှုနဲ့ အကူအညီပေးထားတဲ့ အလင်းသုံး အာရုံခံကိရိယာများ (optical sensors) ဟာ ကျန်ရှိနေတဲ့ ညစ်ညမ်းမှုတွေဖြစ်တဲ့ ပလတ်စတစ်တိပ်တွေ၊ သတ္တုချိတ်တွေ ဒါမှမဟုတ် နိုင်လွန်ကြိုးပြုတ်တွေကို စစ်ဆေးပါတယ်။ အရမ်းစိုစွတ်နေတဲ့ ဒါမှမဟုတ် အဆီတွေနဲ့ ညစ်ပတ်နေတဲ့ အသုတ်တွေကို တစ်သုတ်လုံးကနေ ခွဲထုတ်ပါတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ တစ်သုတ်လုံးကို ပြန်လည်အသုံးပြုမယ့် စက္ကူနှစ် (pulp) တွေ ပျက်စီးမသွားအောင် ကာကွယ်ဖို့အတွက် ဖြစ်ပါတယ်။
.
စစ်ဆေးမှုအောင်မြင်တဲ့ အထုတ်တွေကို အောက်ပါ အမျိုးအစားတွေအဖြစ် ခွဲခြားပါတယ်။
အညိုရောင် လှိုင်းတွန့်ကတ်ထူပြား
ပြားချပ်သော စက္ကူပြား
ပုံနှိပ်ထားသော စက္ကူကတ်ထူဂျပ်ဖာ များ (printed cartons)
ဒီလို ဂရုတစိုက် ခွဲခြားသတ်မှတ်ခြင်းဟာ နောက်ဆုံးမှာ ပြန်လည်ရရှိလာမယ့် စက္ကူနှစ် (pulp) ကို ဘယ်လို ထုတ်ကုန်အတွက် အသုံးပြုမလဲဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်ပေးပါတယ်။
🌊 ကတ်ထူပြား Recycle အသုံးပြုခြင်း လုပ်ငန်းစဉ်
၁။ Hydro pulper (အနှစ်ဖျော်ခြင်း)
ခွဲခြားထားပြီးသား ကတ်ထူပြား အထုတ်တွေကို လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ခုလုံးရဲ့ အသည်းနှလုံးလိုဖြစ်တဲ့ ဟိုက်ဒရို ပိုလ်ပါ (Hydro pulper) ဆီကို ချက်ချင်းပို့ပါတယ်။
အထုတ်တစ်ခုချင်းစီကို ရေ လီတာ ထောင်ပေါင်းများစွာပါဝင်တဲ့ ဧရာမ တိုင်ကီထဲကို ပစ်ချပါတယ်။
ရောနှောထားတဲ့ အရည်ကို ဖိုင်ဘာ ၁% မှ ၂% သာ ပါဝင်ပြီး ကျန်တာအားလုံး ရေဖြစ်အောင် အလွန်အမင်း ရေဖျော်ချဲ့လိုက်ပါတယ်။
ဒီလို အလွန်အမင်း ရေဖျော်ချဲ့ခြင်းဟာ ဆဲလ်လူလို့စ် ဖိုင်ဘာတွေကို လျင်မြန်စွာ ခွဲထုတ်ပြီး ညီညာစွာ ပျံ့နှံ့စေပါတယ်။
ဧရာမ ပန်ကာဓါးတွေက တစ်မိနစ်ကို ရာနဲ့ချီတဲ့နှုန်းနဲ့ လည်ပတ်ပြီး အားကောင်းတဲ့ လေပွေတွေကို ဖန်တီးပါတယ်။ ဒီလှုပ်ရှားမှုဟာ ကတ်ထူပြားရဲ့ အလွှာပေါင်းစုံ ဖွဲ့စည်းပုံကို ဖြိုခွဲပြီး မျက်နှာပြင်မှာ ကပ်နေတဲ့ မာကျောတဲ့ ကော်တွေကို ခွာချပါတယ်။
တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ မင်တွေနဲ့ ပါးလွှာတဲ့ ပလတ်စတစ် အပေါ်ယံလွှာတွေဟာ ခွာထွက်ပြီး မျက်နှာပြင်ပေါ် ပေါ်လာ ဒါမှမဟုတ် ရေနဲ့အတူ ပါသွားပါတယ်။
ရလဒ်ကတော့ အညိုရောင် ပျစ်ချွဲချွဲ စက္ကူနှစ် (slurry) ဖြစ်ပြီး၊ ၎င်းဟာ ကြမ်းပေမယ့် ညီညာတဲ့ ဘဝသစ်စက်ဝန်းရဲ့ အခြေခံအုတ်မြစ် ဖြစ်ပါတယ်။
၂။ Refining (သန့်စင်မှုပြုခြင်း)
ဒီစက္ကူနှစ် (pulp) ဟာ ခိုင်ခံ့တဲ့ အလွှာလိုက် စာရွက်များ (linerboard rolls) မဖြစ်လာခင် နောက်ထပ် သန့်စင်ဖို့ လိုအပ်ပါသေးတယ်။
ရီဖိုင်းနင်းစက်များ (Refining machines) ဟာ လည်ပတ်နေတဲ့ ဖြတ်တောက်တဲ့ ချောင်းတွေ ပါရှိပြီး ဖိုင်ဘာ မျက်နှာပြင်တွေကို ထပ်ခါတလဲလဲ လှီးဖြတ်ကာ ဖိုင်ဘာများကို ပိုမိုဖွင့်ပေးပါတယ်။
ဒီလုပ်ငန်းစဉ်က မရေမတွက်နိုင်တဲ့ သေးငယ်တဲ့ ဖိုင်ဘာမျှင်လေးတွေကို ဖွင့်ပေးလိုက်လို့ စက္ကူပြုလုပ်တဲ့အခါ ဖိုင်ဘာတွေဟာ ပိုပြီး ကျစ်ကျစ်လျစ်လျစ် တွယ်ကပ်နိုင်ပြီး ခိုင်ခံ့မှုနဲ့ ကြာရှည်ခံမှုကို တိုးတက်စေပါတယ်။
သန့်စင်နေချိန်မှာ၊ စက်ရုံဟာ စက်ဝန်းများစွာ အသုံးပြုပြီး တိုတောင်းပြီး အားနည်းသွားတဲ့ ဖိုက်ဘာတွေကို လျော်ကြေးပေးဖို့အတွက် သစ်သားကနေ တိုက်ရိုက်ထုတ်လုပ်ထားတဲ့ မူရင်း ဖိုင်ဘာနှစ် (virgin pulp) အချို့ကို ရောနှောထည့်သွင်းပါတယ်။
နောက်ဆုံး ထုတ်ကုန်အပေါ် မူတည်ပြီး ရောစပ်တဲ့ အချိုးကို ချိန်ညှိပါတယ်။ အပြင်ဘက် အလွှာတွေဟာ ချောမွေ့မှုနဲ့ မာကျောမှုအတွက် မူရင်းဖိုင်ဘာ ပိုလိုပါတယ်။ အတွင်းဘက်က လှိုင်းတွန့်အလွှာ (corrugated medium) ကတော့ ပြန်လည်အသုံးပြုထားတဲ့ ဖိုင်ဘာကို အဓိက အားထားနိုင်ပါတယ်။
ကော်မှုန့် (starch)၊ အရွယ်အစား ညှိဓာတ် (sizing agents) နဲ့ စိုစွတ်ခိုင်ခံ့စေသော ဓာတ် (wet strength resins) ကဲ့သို့သော ဖြည့်စွက်ပစ္စည်းများကို ထပ်ပေါင်းထည့်ပြီး ကြမ်းတမ်းတဲ့ အရည်နှောကို သန့်ရှင်း၊ ညီညွတ်ပြီး ကောင်းစွာ တွယ်ကပ်နိုင်သော စက္ကူနှစ် အဖြစ် ပြောင်းလဲပေးပါတယ်။ ဒါဟာ စက္ကူပြားအသစ်တွေ ထုတ်လုပ်ဖို့အတွက် မရှိမဖြစ်လိုအပ်တဲ့ အခြေခံပစ္စည်း ဖြစ်လာပါတယ်။
၃။ Forming Section (ပုံသွင်းခြင်းအဆင့်)
သန့်စင်ပြီး ရောစပ်ထားတဲ့ စက္ကူနှစ်အရောအနှော အဆင်သင့်ဖြစ်တာနဲ့ စက္ကူစက် (paper machine) ဆီကို ပို့ပေးပါတယ်။ ဒီနေရာမှာ အရည်ပျစ်ပျစ်ဟာ သတ်မှတ်ထားတဲ့ စာရွက်ပုံစံကို ရရှိလာပါတယ်။
ရေဖျော်ထားတဲ့ စက္ကူနှစ်ဟာ ကြီးမားတဲ့ ပိုက်တွေကနေ ရွေ့လျားနေတဲ့ ဝါယာကြိုး ကွန်ရက် (moving wire mesh) ပေါ်ကို စီးဆင်းကျလာပါတယ်။
ပုံရိပ်ထဲမှာ အညိုရောင် အရည်နှော (mud) လို စီးဆင်းနေပေမယ့် တကယ်တမ်းမှာ ဆဲလ်လူလို့စ် ဖိုင်ဘာ သန်းပေါင်းများစွာ ပါဝင်ပါတယ်။
အရည်နှောဟာ ဝါယာပေါ်ကို ပျံ့နှံ့သွားတာနဲ့အမျှ ရေဟာ သေးငယ်တဲ့ အပေါက်ထောင်ပေါင်းများစွာကနေ စိမ့်ထွက်သွားပြီး ဖိုင်ဘာ ပါးလွှာတဲ့ အလွှာကို ချန်ထားခဲ့ပါတယ်။ ၎င်းတို့ဟာ တဖြည်းဖြည်း ယှက်ဖျာပြီး စိုစွတ်နေတဲ့ စက္ကူရွက်အဖြစ် ဖြစ်လာပါတယ်။
အောက်ဘက်က ဖိအားပေး ရိုလာများ (press rolls) ဟာ စိုထိုင်းဆကို ဖယ်ရှားပေးပြီး ဖိုင်ဘာတွေကို ပိုမို နီးကပ်စွာ ဖိထားပါတယ်။ ပုံသဏ္ဍာန်မရှိတဲ့ အရည်အရောအနှောထဲကနေ ပထမဆုံး စက္ကူရွက်တွေ စတင်ပေါ်ပေါက်လာတာ ဒီနေရာပါပဲ။
နောက်အဆင့်မှာ မျက်နှာပြင်က ပိုမိုချောမွေ့ ညီညာလာပါတယ်။ ဒါဟာ ရေအများစု စိမ့်ထွက်သွားပြီး စာရွက်ဟာ ဆက်တိုက် လည်ပတ်နေတဲ့ ကွန်ယက်တစ်ခုအဖြစ် တည်ရှိနိုင်လောက်အောင် ခိုင်ခံ့လာတဲ့ အခိုက်အတန့် ဖြစ်ပါတယ်။
ခေတ်မီ အာရုံခံကိရိယာများက အထူ၊ ညီညွတ်မှုနဲ့ အစိုဓာတ် ပါဝင်မှု အသေးစိတ်တိုင်းကို စောင့်ကြည့်ပြီး ထုတ်လုပ်မှုကို အနှောင့်အယှက် မဖြစ်စေဖို့ သေချာစေပါတယ်။
နောက်ဆုံးအနေနဲ့ မွေးစ စာရွက်ကို ကြီးမားတဲ့ ဖိအားပေး ရိုလာများဆီကို ထပ်မံ ပို့ဆောင်ပြီး ကျန်ရှိနေတဲ့ ရေတွေကို ညှစ်ထုတ်ကာ မျက်နှာပြင်ကို ပြန့်ပြူးစေပါတယ်။
ပုံသွင်းခြင်းအဆင့် (forming section) ကနေ ထွက်လာချိန်မှာ စက္ကူကွန်ယက်ဟာ ဖွဲ့စည်းပုံကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ရရှိထားပါတယ်။ စိုစွတ်နေသေးပြီး မခိုင်ခံ့သေးပေမယ့် ပြီးစီးစေဖို့အတွက် ကြီးမားတဲ့ အခြောက်ခံ အပိုင်းဆီကို ဆက်သွားဖို့ အသင့်ဖြစ်နေပါပြီ။
၄။ Pressing and Drying (ဖိသိပ်ခြင်းနှင့် အခြောက်ခံခြင်း)
ပုံသွင်းခြင်းအဆင့်ကနေ စာရွက်အသစ် ထွက်လာပြီးနောက်မှာ ၎င်းရဲ့ စုစုပေါင်း အလေးချိန်ရဲ့ တစ်ဝက်ကျော် ပမာဏရှိတဲ့ ရေတွေ ကျန်ရှိနေပါသေးတယ်။ တာရှည်ခံတဲ့ ပစ္စည်းဖြစ်ဖို့အတွက် စာရွက်ကို ဖိသိပ်ခြင်းနဲ့ အခြောက်ခံခြင်းကို ဖြတ်သန်းရပါမယ်။
.
ဦးစွာ၊ စိုစွတ်တဲ့ စက္ကူကွန်ယက်ကို သံမဏိရိုလာကြီးများစွာ ပါဝင်တဲ့ ဖိသိပ်ခြင်း အပိုင်း (press section) ဆီ ပို့ဆောင်ပါတယ်။ ဒီရိုလာတွေကနေ ဖိအားဟာ တန်ပေါင်း ရာနဲ့ချီ ရှိနိုင်ပြီး ဆဲလ်လူလို့စ် ဖိုင်ဘာတွေကို ကျစ်ကျစ်လျစ်လျစ် ညှစ်ပြီး ကျန်ရှိနေတဲ့ ရေအများစုကို ထုတ်ပစ်ပါတယ်။
ဒါဟာ စာရွက်ရဲ့ အထူကို တည်ငြိမ်စေပြီး မျက်နှာပြင်ကို ချောမွေ့စေကာ အတွင်းဖွဲ့စည်းပုံကို ဖိသိပ်ပေးပါတယ်။
ထို့နောက် စာရွက်ဟာ အခြောက်ခံ အပိုင်း (dryer section) ထဲကို ဝင်ရောက်ပါတယ်။ ဒါဟာ အရွယ်အစား ကြီးမားတဲ့ သံမဏိ စည်လုံး ဒါဇင်ပေါင်းများစွာ ပါဝင်တဲ့ စနစ်တစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ တစ်ခုစီကို ဖိအားမြင့် ရေနွေးငွေ့နဲ့ ၃၀၀ ဒီဂရီ ဖာရင်ဟိုက်ကျော်တဲ့ အပူချိန်အထိ အပူပေးထားပါတယ်။
စာရွက်ဟာ လည်ပတ်နေတဲ့ စည်လုံးတစ်ခုစီကို ဖြတ်သန်းသွားတဲ့အခါ အပူဟာ သတ္တုမှတဆင့် သွယ်ဝိုက်ပြီး ကူးပြောင်းကာ အစိုဓာတ်ကို တဖြည်းဖြည်း အငွေ့ပျံစေပါတယ်။
အခြောက်ခံခန်းအတွင်းမှာ အပူချိန်နဲ့ စိုထိုင်းဆကို မျှတအောင် ထိန်းညှိဖို့အတွက် လေပူတွေကို စဉ်ဆက်မပြတ် လည်ပတ်ပေးပါတယ်။
ဒီလို တိကျတဲ့ ထိန်းချုပ်မှုကြောင့် စာရွက်ရဲ့ အစိုဓာတ်ပါဝင်မှုဟာ ၅၀% ကျော်ကနေ ဒီအပိုင်းကနေ ထွက်ခွာချိန်မှာ ၅% မှ ၇% အထိသာ ကျဆင်းသွားပါတယ်။
အခြောက်ခံ အပိုင်းကနေ ထွက်လာတဲ့အချိန်မှာ စာရွက်ဟာ အပြည့်အဝ ခြောက်သွေ့သွားပြီး စက်မှုဆိုင်ရာ ခိုင်ခံ့မှုနဲ့ တည်ငြိမ်တဲ့ မျက်နှာပြင်ကို ရရှိသွားပါပြီ။
ချက်ချင်းဆိုသလို ကျယ်ပြန့်တဲ့ စက္ကူကွန်ယက်ကို ရီးလ်အပိုင်း (reel section) ထဲကို ပို့ဆောင်ပြီး အချင်း ၁၀ ပေကျော်ရှိကာ ပေါင်ထောင်ပေါင်းများစွာ အလေးချိန်ရှိတဲ့ လိပ်ကြီးများအဖြစ် ရစ်ပတ်ပါတယ်။ ဒီလိပ်တွေဟာ သိုလှောင်မှုနဲ့ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးကို ပိုမိုလွယ်ကူစေရုံသာမက နောက်လာမယ့် လှိုင်းတွန့်ဖော်ခြင်းနဲ့ ပြောင်းလဲခြင်း အဆင့်များအတွက် အခြေခံ ယူနစ်များအဖြစ်လည်း ဆောင်ရွက်ပါတယ်။
🏗️ ကတ်ထူပြားအသစ် ထုတ်လုပ်ခြင်း
၁။ Corrugating (လှိုင်းတွန့်ဖော်ခြင်း)
ကြီးမားတဲ့ အလွှာလိုက် စာရွက်လိပ်တွေ ဖိသိပ်ခြင်းနဲ့ အခြောက်ခံခြင်း ပြီးစီးသွားတာနဲ့ ကတ်ထူပြား စက္ကူကတ်ထူဂျပ်ဖာ ရဲ့ ခိုင်ခံ့မှုကို ဆုံးဖြတ်ပေးမယ့် အဆင့်ဖြစ်တဲ့ လှိုင်းတွန့်ဖော်ခြင်း (corrugating) ဆီကို ချက်ချင်း ပို့ဆောင်ပါတယ်။
ဒီလုပ်ငန်းစဉ်မှာ စက္ကူကွန်ယက်ကို အပူချိန်မြင့်နဲ့ ဖိအားမြင့်အောက်မှာ ဆန့်ကျင်ဘက် လည်ပတ်နေတဲ့ အမြှောင်းလိုက် သံမဏိရိုလာနှစ်ခုကြားထဲကို ထည့်သွင်းပါတယ်။
စက္ကူ ဖြတ်သန်းသွားတဲ့အခါ ၎င်းရဲ့ ပြားချပ်တဲ့ မျက်နှာပြင်ဟာ နည်းပညာဒီဇိုင်းပေါ် မူတည်ပြီး ညီညာတဲ့ လှိုင်းတွန့်များ သို့မဟုတ် ချွန်ထက်တဲ့ V ပုံသဏ္ဍာန် အမြှောင်းများအဖြစ် ပုံပြောင်းသွားပါတယ်။
ဒီလို လှိုင်းတွန့်ဖွဲ့စည်းပုံဟာ အပိုအလေးချိန် မထည့်ဘဲ ဒေါင်လိုက် ဖိသိပ်မှု ခံနိုင်ရည်အားကို သိသိသာသာ တိုးမြှင့်ပေးပါတယ်။
ဒီနည်းလမ်းကြောင့် ပါးလွှာပြီး ကျိုးလွယ်တဲ့ စက္ကူရွက်ဟာ ဝန်ခံနိုင်စွမ်း ကောင်းမွန်တဲ့ ခိုင်ခံ့တဲ့ အလွှာအဖြစ် ပြောင်းလဲသွားပါတယ်။
၂။ Lamination (အလွှာလိုက် ကပ်ခြင်း)
စက္ကူကို ညီညာတဲ့ လှိုင်းတွန့်တွေအဖြစ် ပုံဖော်ပြီးတာနဲ့ Lamination (အလွှာလိုက် ကပ်ခြင်း) အဆင့်ကို ချက်ချင်း ပို့ဆောင်ပါတယ်။ ဒီအဆင့်ဟာ လှိုင်းတွန့်အလွှာ (corrugated core) ကို ပြီးပြည့်စုံတဲ့ ကတ်ထူပြားရွက်အဖြစ် ပြောင်းလဲပေးတဲ့ အရေးပါတဲ့ အဆင့်ဖြစ်ပါတယ်။
ဒီနေရာမှာ အလိုအလျောက် ကော်ကပ်စနစ် (automated gluing system) ဟာ လှိုင်းတွန့်ရဲ့ အပေါ်ဘက် ခေါင်မိုးပေါ်မှာ ပူတဲ့ ကော်ကို ပါးလွှာပြီး တိကျစွာ လိမ်းပေးပါတယ်။
ချက်ချင်းဆိုသလို အောက်ကနေ ပြားချပ်တဲ့ အလွှာလိုက် စာရွက်တစ်ခုကို ခိုင်မြဲစွာ ဖိနှိပ်ပြီး အပေါ်ကနေ နောက်ထပ် အလွှာလိုက် စာရွက်တစ်ခုကို ထပ်ကပ်ပါတယ်။
အလွှာပေါင်းစုံပါဝင်တဲ့ ဒီဖွဲ့စည်းပုံတစ်ခုလုံးဟာ ကြီးမားတဲ့ ဖိအားပေး ရိုလာများ (press rollers) ကို ဖြတ်သန်းသွားပြီး ညီညာတဲ့ ဖိအားနဲ့ အလွှာများရဲ့ နေရာချထားမှုကို လုံခြုံစေပြီး တွယ်ကပ်မှုကို ခိုင်ခံ့စေပါတယ်။
ရလဒ်ကတော့ ခိုင်ခံ့ပြီး ညီညာတဲ့ ၃-လွှာ (3-ply) သို့မဟုတ် ၅-လွှာ (5-ply) လှိုင်းတွန့်ကတ်ထူပြား ရွက်များ ဖြစ်လာပြီး နောက်ဆုံး ပုံသွင်းခြင်း အဆင့်များအတွက် အဆင်သင့် ဖြစ်နေပါပြီ။
၃။ Cutting and Forming (ဖြတ်တောက်ခြင်းနှင့် ပုံသွင်းခြင်း)
အလွှာပေါင်းစုံပါဝင်တဲ့ ကတ်ထူပြားရွက်တွေ အပြည့်အဝ အလွှာကပ်ပြီး အအေးခံပြီးနောက်မှာ ဖြတ်တောက်ခြင်းနဲ့ ပုံသွင်းခြင်း အဆင့်ကို ရွှေ့ပြောင်းပါတယ်။ ဒီလုပ်ငန်းစဉ်ဟာ ပြားချပ်တဲ့ ပစ္စည်းကို သုံးဖက်မြင် စက္ကူကတ်ထူဂျပ်ဖာ စည်းပုံများအဖြစ် ပြောင်းလဲပေးပါတယ်။
ဦးစွာ၊ ကတ်ထူပြားရွက်တွေဟာ လည်ပတ်ဓါးများ (rotary blades) ကို ဖြတ်သန်းပြီး စက္ကူကတ်ထူဂျပ်ဖာ ရဲ့ အဖုံး/အဖျားလွှာတွေကို မှတ်သားတဲ့ ဒေါင်လိုက် အမြှောင်းများကို လှီးဖြတ်ပါတယ်။
ချက်ချင်းဆိုသလို ခေါက်ကြောင်းဖော်ခြင်း အပိုင်း (creasing section) ဟာ ခေါက်ရိုးမှတ်များကို ဖန်တီးဖို့အတွက် ဒီလိုင်းများတစ်လျှောက် ဖိအားအနည်းငယ်ကို ပေးပါတယ်။ ဒီအမှတ်အသားတွေဟာ ကတ်ထူပြားကို အက်ကွဲခြင်းမရှိဘဲ သပ်သပ်ရပ်ရပ် ခေါက်နိုင်ဖို့ သေချာစေပါတယ်။
ပိုမိုရှုပ်ထွေးတဲ့ လက်ကိုင်ပေါက်များ၊ လေဝင်လေထွက်ပေါက်များ၊ အဖုံးများ သို့မဟုတ် အဝိုင်းထောင့်များပါရှိတဲ့ စက္ကူကတ်ထူဂျပ်ဖာ များအတွက် စာရွက်များကို ပုံစံဖြတ်စက်များ (die cutting machines) ထဲသို့ ထည့်သွင်းပါတယ်။
ကြိုတင်ပြုလုပ်ထားတဲ့ သတ္တုပုံစံခွက်များဟာ စက္ကူကတ်ထူဂျပ်ဖာ ာရဲ့ ပုံစံတစ်ခုလုံးကို တစ်ချက်တည်းနဲ့ တိကျစွာ ဖြတ်တောက်ပေးပါတယ်။
ပုံသွင်းခြင်း ပြီးစီးတဲ့အခါ စက္ကူကတ်ထူဂျပ်ဖာ ပုံစံချပ်တွေကို သေသပ်စွာ စီပြီး နောက်ဆုံးပြင်ဆင်တဲ့ နေရာဆီ မရွှေ့ခင် ညီညွတ်မှုကို သေချာစေဖို့ အလိုအလျောက် အာရုံခံကိရိယာများနဲ့ စစ်ဆေးပါတယ်။
၄။ Printing (ပုံနှိပ်ခြင်း)
ကတ်ထူပြားရွက်တွေကို အမြှောင်းဖော်ပြီး တိကျစွာ ပုံဖော်ပြီးတဲ့အခါ ကုန်ပစ္စည်းကို စီးပွားရေးတန်ဖိုး ထပ်တိုးပေးတဲ့ ပုံနှိပ်ခြင်းအဆင့်ကို ရွှေ့ပြောင်းပါတယ်။
Flexographic ပုံနှိပ်စက်များကို အသုံးပြုပြီး နူးညံ့တဲ့ စည်လုံးများ (soft cylinders) နဲ့ ကတ်ထူပြား မျက်နှာပြင်ပေါ်ကို ပုံနှိပ်တာတွေကို တိုက်ရိုက် လိမ်းပါတယ်။
စာရွက်တစ်ခုစီ လည်ပတ်နေတဲ့ စည်လုံးများကို ဖြတ်သန်းသွားတဲ့အခါ မင်ကို ညီညာစွာ လိမ်းပြီး စဉ်ဆက်မပြတ် ဖိအားအောက်မှာ စက္ကူမျက်နှာပြင်ပေါ်ကို ဖိနှိပ်ပါတယ်။
ပုံနှိပ်ခြင်း ပြီးစီးတာနဲ့ မျက်နှာပြင်ကို ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်မီးလုံးများ သို့မဟုတ် လေပူပေးစနစ်များ အသုံးပြုပြီး အခြောက်ခံကာ မင်ကို လျင်မြန်စွာ ခြောက်သွေ့စေပါတယ်။
၅။ Quality Control and Packaging (အရည်အသွေး ထိန်းချုပ်ခြင်းနှင့် ထုပ်ပိုးခြင်း)
ပုံနှိပ်ခြင်းလုပ်ငန်းစဉ် ပြီးစီးပြီးနောက် ကတ်ထူပြားရွက်တွေဟာ ထုတ်လုပ်မှုလိုင်းကနေ မထွက်ခွာမီ နောက်ဆုံး စစ်ဆေးရေးဂိတ်ဖြစ်တဲ့ အရည်အသွေး ထိန်းချုပ်ခြင်း အပိုင်းသို့ ရောက်ရှိပါတယ်။
ဒီအဆင့်မှာ အထူးပြု စမ်းသပ်ကိရိယာတွေဟာ စက္ကူကတ်ထူဂျပ်ဖာ ရဲ့ ပုံသဏ္ဍာန်ကို ထိန်းသိမ်းနိုင်မှု ရှိ၊ မရှိ စစ်ဆေးဖို့အတွက် ဒေါင်လိုက်နဲ့ အစွန်းတစ်လျှောက် ဖိသိပ်မှု ခံနိုင်ရည်အား (compression strength) ကို တိုင်းတာပါတယ်။
စစ်ဆေးမှု မအောင်မြင်တဲ့ သေတ္တာအားလုံးကို ချက်ချင်း ပယ်ချပါတယ်။
အတည်ပြုပြီးသား ကတ်ထူပြားများကို ပမာဏ များပြားတဲ့ ထုပ်ပိုးမှုစနစ်များဆီသို့ ပို့ဆောင်ပြီး အလိုအလျောက် ခေါက်စက်များက စက္ကူကတ်ထူဂျပ်ဖာ တစ်ခုစီကို ပြားလိုက် ခေါက်ကာ သတ်မှတ်ထားတဲ့ အရေအတွက်အတိုင်း သေသပ်စွာ အထုတ်လိုက် စီပေးပါတယ်။
ကြီးမားတဲ့ မှာယူမှုများအတွက် ကတ်ထူပြားများကို စက္ကူကတ်ထူဂျပ်ဖာ တင်ခုံ (pallets) များပေါ်တွင် စီပြီး ကာကွယ်ထုပ်ပိုးကာ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးကို ခြေရာခံနိုင်ဖို့ မှတ်ပုံတင်ကုတ်များ တပ်ဆင်ပါတယ်။
💡 နိဂုံး
အိမ်တွေ ဒါမှမဟုတ် စူပါမားကတ်တွေကနေ စွန့်ပစ်တဲ့ ကတ်ထူပြား စက္ကူကတ်ထူဂျပ်ဖာ တွေဟာ အံ့မခန်းဖွယ် ဒုတိယဘဝ ခရီးကို စတင်လိုက်ပါတယ်။ ၎င်းတို့ကို စုဆောင်း၊ ခွဲခြား၊ အနှစ်ဖျော်၊ သန့်စင်ပြီးနောက် စက္ကူပြုလုပ်ခြင်း၊ လှိုင်းတွန့်ဖော်ခြင်း၊ အလွှာကပ်ခြင်း၊ ဖြတ်တောက်ခြင်းနဲ့ ပုံနှိပ်ခြင်း အဆင့်များအထိ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ပါတယ်။
ပြန်လည်အသုံးပြုလိုက်တဲ့ ကတ်ထူပြား တစ်တန်စီတိုင်းဟာ သစ်တောထဲမှာ သစ်ပင် ဒါဇင်ပေါင်းများစွာကို မခုတ်ရဘဲ ချန်ထားနိုင်ခြင်း၊ ရေ လီတာ ထောင်ပေါင်းများစွာကို ထိန်းသိမ်းနိုင်ခြင်းနဲ့ ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ် ထုတ်လွှတ်မှု တန်ပေါင်းများစွာကို လျှော့ချနိုင်ခြင်းတို့ကို ဆိုလိုပါတယ်။
ပြန်လည်မွေးဖွားလာတဲ့ စက္ကူကတ်ထူဂျပ်ဖာ တစ်ခုစီဟာ ကျွန်တော်တို့ ကမ္ဘာဂြိုဟ်ရဲ့ ဂေဟစနစ်အပေါ် ဖိအားကို လျှော့ချဖို့အတွက် သေးငယ်ပေမယ့် အစွမ်းထက်တဲ့ ခြေလှမ်းတစ်ခုပဲ ဖြစ်ပါတယ်။