ဒူးရင်းပင် စိုက်ပျိုးခြင်းနဲ့ ပြုစုထိန်းသိမ်းခြင်း၊ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဈေးကွက်အခြေအနေနဲ့ ထုတ်ကုန်ထုတ်လုပ်မှု လုပ်ငန်းစဉ်တွေကို အောက်ပါအတိုင်း အကျဉ်းချုပ်တင်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။
#LGTmyanmar , #BBKmyanmar
ဒူးရင်းပင် ပြုစုထိန်းသိမ်းမှု
ပေါင်းမြက်ရှင်းလင်းခြင်း ပျိုးပင်အသစ်တွေရဲ့ ပတ်ပတ်လည်က ပေါင်းပင်တွေကို လက်နဲ့ရှင်းလင်းပေးရပါတယ်။ အုန်းလက်တွေကို တစ်ခါတလေ မြေဆွေးအဖြစ်နဲ့ အမြစ်နေရာကနေ ဝေးတဲ့နေရာတွေမှာ နေရောင်ခြည်ဒဏ်ကနေ ကာကွယ်ဖို့အတွက် အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ အမြစ်နေရာနဲ့ဝေးတဲ့ ပေါင်းပင်တွေကိုတော့ မြက်ရိတ်စက် ဒါမှမဟုတ် မြက်ဖြတ်စက်လို စက်ကိရိယာတွေနဲ့ ထိန်းချုပ်ပါတယ်။ ဒုတိယနှစ်မှာတော့ သစ်ပင်ပတ်လည်ကို မြေဆွေးနဲ့ ဆက်လက်ဖုံးအုပ်ထားပြီး သုံးလတစ်ကြိမ် ပေါင်းသတ်ဆေးဖျန်းပါတယ်။ ခြံရဲ့ တခြားနေရာတွေမှာ ပေါင်းပင်ထိန်းချုပ်ဖို့အတွက် အဖုံးအုပ်သီးနှံတွေကို စိုက်ပျိုးနိုင်ပေမယ့် ဒူးရင်းပင်တွေပေါ်ကို တွယ်ကပ်မလာစေဖို့ သေချာဂရုစိုက်ရပါမယ်။ ရင့်ကျက်တဲ့ ခြံတွေမှာ ပေါင်းပင်တွေကို လက်နဲ့ရော ဓာတုဗေဒဆေးဖျန်းခြင်းနဲ့ပါ ထိန်းချုပ်ပြီး၊ ပေါင်းပင်ထိန်းချုပ်ခြင်းကို အများအားဖြင့် မိုးရာသီအစမှာ လုပ်ဆောင်ပါတယ်။
.
ကိုင်းဖြတ်ခြင်း (Pruning) ကိုင်းဖြတ်ခြင်းကို ဒူးရင်းပင် စိုက်ပြီး တစ်နှစ်အကြာမှာ စတင်လုပ်ဆောင်ပါတယ်။ ဒူးရင်းမျိုးကွဲအများစုဟာ ပထမနဲ့ ဒုတိယအကိုင်းအခက်တွေမှာ အသီးသီးတာကြောင့် ဒူးရင်းပင်ကို ပင်စည်မကြီးတစ်ခုတည်းနဲ့ ပင်စည်မကြီးပတ်လည်မှာ ပထမအကိုင်းအခက်တွေ ညီညီမျှမျှ ဖွံ့ဖြိုးလာအောင် လေ့ကျင့်ပေးရပါမယ်။ အထွက်နှုန်းအများဆုံးရရှိဖို့အတွက် ညီမျှတဲ့ အကိုင်းအခက်စီစဉ်မှုက အရေးကြီးပါတယ်။ ပင်စည်မကြီးနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်ပြီး ထောင့်ကျဉ်းကျဉ်းနဲ့ ပေါက်နေတဲ့ ပိုလျှံနေတဲ့ ပထမအကိုင်းအခက်တွေကို ဖယ်ရှားပစ်ရပါမယ်။
.
ပထမနှစ်: ကောင်းမွန်စွာ ကြီးထွားဖို့နဲ့ ပင်စည်မကြီးရဲ့ ကြီးထွားမှုကို အားပေးဖို့အတွက် ကိုင်းဖြတ်ရန် မလိုအပ်သေးပါဘူး။
ဒုတိယနှစ်: မြေပြင်အထက် ၇၅ စင်တီမီတာလောက်မှာ ပထမအကိုင်းအခက် ၅ ကနေ ၈ ကိုင်းကို ညီမျှစွာ ထားရှိပြီး ထောင့်ကျဉ်းအကိုင်းအခက်တွေကို ဖယ်ရှားပေးရပါမယ်။ ပထမအကိုင်းအခက်တွေကို သန်မာစေဖို့အတွက် ပင်စည်မကြီးရဲ့ ကြီးထွားမှုကို ၁.၅ မီတာအောက် နိမ့်အောင် လျှော့ချပါတယ်။ သို့သော် ပထမအကိုင်းအခက်တွေရဲ့ အရွယ်အစားဟာ ပင်စည်မကြီးရဲ့ ၃၀% ထက် မကျော်လွန်သင့်ပါဘူး။
တတိယနှစ်: အပင်အမြင့်ကို ထိန်းချုပ်ရန် ပင်စည်မကြီးကို ဖယ်ရှားပြီး ပထမဘေးထွက်အကိုင်းအခက်တွေကို ဖွံ့ဖြိုးစေကာ သန်မာလာအောင် လုပ်ဆောင်ပါတယ်။
စတုတ္ထနှစ်: သစ်ရွက်အုပ်စုကြား နေရောင်ခြည် ညီမျှစွာ ဖြန့်ဝေနိုင်အောင် ဒုတိယအကိုင်းအခက်တွေကို ကိုင်းဖြတ်ပေးရပါမယ်။
.
အသီးသီးခြင်းနှင့် ရိတ်သိမ်းခြင်း မျိုးစေ့ကနေ စိုက်ပျိုးထားတဲ့ ဒူးရင်းပင်တွေဟာ ၈ နှစ်ကနေ ၁၀ နှစ်မှာ စတင်အသီးသီးပါတယ်။ ကိုင်းဆက်ထားတဲ့ ဒူးရင်းပင်တွေကတော့ ၄ ကနေ ၆ နှစ်မှာ စတင်အသီးသီးပါတယ်။ ပန်းပွင့်ချိန်ကနေ ရိတ်သိမ်းချိန်အထိ ၁၁၀ ကနေ ၁၂၀ ရက်ခန့် ကြာမြင့်ပါတယ်။
.
မလေးရှားမှာ ဒူးရင်းသီးတွေကို သစ်ပင်ပေါ်မှာ မှည့်အောင်ထားပြီး သဘာဝအတိုင်း ကြွေကျတဲ့အခါ ဒါမှမဟုတ် အသီးသီးတဲ့ရာသီအတွင်း နေ့စဉ်ရိတ်သိမ်းစုဆောင်းတာဟာ ရိုးရာဓလေ့တစ်ခုပါပဲ။ ထိုင်းနိုင်ငံမှာတော့ အသီးတွေကို ရင့်မှည့်တဲ့အဆင့်မှာ သစ်ပင်ပေါ်ကနေ ရိတ်သိမ်းပြီးမှ ဈေးကွက်အတွက် အတုအယောင် မှည့်အောင်ပြုလုပ်ပါတယ်။ ဒူးရင်းသီးရိတ်သိမ်းဖို့အတွက် ပင်စည်ကို abscission layer ရဲ့ အထက် ၃-၄ စင်တီမီတာ သို့မဟုတ် ပိုပြီး ဖြတ်ရပါမယ်။ အသီးတွေ မြေပေါ်မကျအောင် ကာကွယ်ရမှာ ဖြစ်ပြီး၊ အသီးပါတဲ့ ပုံးကို ကြိုးနဲ့ ဖြည်းဖြည်းချင်း လွှတ်ပေးပြီး မြေကြီးနဲ့ ထိတွေ့ခြင်း ဒါမှမဟုတ် ရောဂါပိုးဝင်ရောက်ခြင်းမှ ရှောင်ရှားရပါမယ်။ ရိတ်သိမ်းထားတဲ့ အသီးတွေကို မြေကြီးပေါ်မှာ မထားသင့်ဘဲ ချက်ချင်း စိုက်ခင်းသုံး ကွန်တိန်နာတွေထဲမှာ ထည့်ထားသင့်ပါတယ်။
ကမ္ဘာ့ဒူးရင်း ဈေးကွက်နှင့် လူကြိုက်များသော မျိုးကွဲများ
လက်ရှိ ကမ္ဘာ့ဒူးရင်းသီး ကုန်သွယ်မှုမှာ တရုတ်နိုင်ငံက တင်သွင်းမှုလုပ်ငန်းတွေကို လွှမ်းမိုးထားပြီး ထိုင်းနိုင်ငံကတော့ တင်ပို့မှုတွေကို လွှမ်းမိုးထားကာ မလေးရှားက နောက်ကလိုက်ပါတယ်။ ၂၀၁၆ ခုနှစ်မှာ ဒူးရင်းသီးရဲ့ အကြီးဆုံး တင်ပို့သူနှစ်ဦးဟာ ထိုင်းနိုင်ငံ (ကီလိုဂရမ် ၄၀၃ သန်း) နဲ့ မလေးရှား (ကီလိုဂရမ် ၁၈ သန်း) ဖြစ်ပြီး ဒီနိုင်ငံနှစ်ခုပေါင်းပြီး ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ တင်ပို့မှုရဲ့ ၉၉% ကို ပံ့ပိုးပေးခဲ့ပါတယ်။
.
ဒူးရင်းဟာ တောင်သူတွေနဲ့ တင်ပို့သူတွေအတွက် အမြတ်အများဆုံးသီးနှံတွေထဲက တစ်ခုဖြစ်တာကြောင့် မလေးရှားမှာ ဒူးရင်းစိုက်ပျိုးဧရိယာ တိုးချဲ့လာပါတယ်။ မူဆန်းကင်း (Musang King) မျိုးကွဲကို မောင်းရှန်းဝမ် (Mao Shan Wong) ဒါမှမဟုတ် D 197 လို့လည်း ခေါ်ဆိုကြပြီး မလေးရှားမှာ ထုတ်လုပ်တင်ပို့တဲ့ ဒူးရင်းမျိုးကွဲများစွာထဲက အလူကြိုက်အများဆုံး မျိုးကွဲဖြစ်ပါတယ်။ ၎င်းကို "ဘုရင်များရဲ့ ဘုရင်" (King of Kings) လို့ တင်စားခေါ်ဝေါ်ကြပြီး ထူးခြားကောင်းမွန်တဲ့ အရသာ၊ အသွင်အပြင်နဲ့ ရနံ့ကြောင့် ကမ္ဘာပေါ်မှာ အလိုချင်ဆုံး ဒူးရင်းမျိုးကွဲ ဖြစ်ပါတယ်။
.
မွန်သောင်း (Monthong) ဟာ ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ စီးပွားရေးအရ အလိုချင်ဆုံးနဲ့ အကျော်ကြားဆုံး ဒူးရင်းမျိုးကွဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ထိုင်းဘာသာစကားဖြင့် "ရွှေအုံး" (golden pillow) လို့ အဓိပ္ပာယ်ရပြီး ကြီးမားတဲ့ အသီးများကို ထုတ်လုပ်ပါတယ်။ ၎င်းမှာ အနံ့အသက်နည်းပြီး အလွန်ကောင်းမွန်တဲ့ အရည်အသွေးရှိတဲ့ အသားရှိကာ ဇီဝကမ္မချို့ယွင်းချက် နည်းပါးပါတယ်။ ပြုပြင်ထားတဲ့ အေးခဲအသားတွေအဖြစ် ပြုပြင်ထုတ်လုပ်ဖို့ အလွန်ကောင်းမွန်ပါတယ်။
.
ဒူးရင်းနဲ့ ထုတ်ကုန်တွေရဲ့ လက်လီတန်ဖိုးကို ၂၀၁၆ ခုနှစ်မှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၅ ဘီလီယံကျော် တန်ဖိုးရှိမယ်လို့ ခန့်မှန်းထားပြီး၊ ၂၀၃၀ ပြည့်နှစ်မှာတော့ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဝယ်လိုအားဟာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂၅ ဘီလီယံကျော်အထိ တိုးတက်လာမယ်လို့ ခန့်မှန်းထားပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံဟာ ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဒူးရင်းတင်သွင်းသူဖြစ်ပြီး ၂၀၁၆ ခုနှစ်မှာ ခန့်မှန်းခြေ ကီလိုဂရမ် ၂၉၂ သန်း တင်သွင်းခဲ့ပါတယ်။
ဒူးရင်းထုတ်ကုန် ထုတ်လုပ်မှု လုပ်ငန်းစဉ် (Canterbury Global Foods)
ဒူးရင်းထုတ်ကုန် ထုတ်လုပ်မှုမှာ အဆင့်များစွာပါဝင်ပြီး အရည်အသွေးနဲ့ ဘေးအန္တရာယ်ကင်းရှင်းရေးကို အထူးဂရုပြုပါတယ်။
ကုန်ကြမ်းရွေးချယ်ခြင်း: ပွန်းပဲ့ခြင်းမရှိဘဲ ပြီးပြည့်စုံစွာ မှည့်နေတဲ့ ထုတ်ကုန်များကိုသာ ရွေးချယ်ပါတယ်။
ကုန်ကြမ်းဆေးကြောခြင်း: ထုတ်လုပ်မှုလိုင်းထဲ မဝင်ခင် အသီးမျက်နှာပြင်ကို သန့်ရှင်းရေးလုပ်ပြီး ပိုးသတ်ပါတယ်။
ပြင်ဆင်ခြင်း: GMPs (Good Manufacturing Practices) ကို အခြေခံပြီး ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ သန့်ရှင်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်များကို အဆင့်တိုင်း လိုက်နာပါတယ်။
ရေနှင့်သန့်စင်ခြင်း: ထုတ်လုပ်မှုဧရိယာဝင်ပေါက်မှာ ဖုန်မှုန့်၊ အမျှင်ဓာတ်နဲ့ အခြားညစ်ညမ်းမှုတွေကို ဝန်ထမ်းတွေဆီကနေ ဖယ်ရှားဖို့ ရေနှင့်သန့်စင်ပါတယ်။
အသီးခွာခြင်းနှင့် လှီးဖြတ်ခြင်း: နောက်ထပ် လုပ်ငန်းစဉ်သို့ မပို့မီ ပျက်စီးနေသော အသီးများကို ပြင်ဆင်ပြီး ခွဲခြားပါတယ်။
Brix တိုင်းတာခြင်း: ထုတ်ကုန်အရသာ ညီညွတ်မှုကို သေချာစေရန် ထုတ်လုပ်မှု batch တိုင်းမှာ pH နဲ့ Brix ကို စစ်ဆေးပါတယ်။
Spiral Freezing: အေးခဲထားသော အသီးတွေဟာ မူရင်းလတ်ဆတ်မှု၊ အရသာနဲ့ အသွင်အပြင်ကို ထိန်းသိမ်းထားနိုင်ပါတယ်။
Freeze Drying အပူချိန် တိုင်းတာခြင်း: အကောင်းဆုံး အရည်အသွေးရှိတဲ့ ထုတ်ကုန်များရရှိစေရန် အသေးစိတ်တိုင်းမှာ ဂရုတစိုက် ဆောင်ရွက်ပါတယ်။
Vacuum Freeze Drying: မူရင်းအရသာ၊ ပုံသဏ္ဍာန်နဲ့ အာဟာရဓာတ်များကို မပျက်စီးစေဘဲ အပူချိန်နိမ့်ဖြင့် ရေဓာတ်ကို ဖယ်ရှားပါတယ်။
အအေးခန်းသိုလှောင်ခြင်း: တစ်နှစ်ပတ်လုံး ဖောက်သည်ဝယ်လိုအားအတွက် အသီးတွေကို လတ်ဆတ်နေစေရန် -၃၅ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်မှာ ထားရှိပါတယ်။
ကောင်းမွန်သော သန့်ရှင်းရေးနှင့် တစ်ကိုယ်ရေသန့်ရှင်းမှု လုပ်ငန်းစဉ်များ: ထုတ်လုပ်မှုကာလအတွင်း မည်သည့်ညစ်ညမ်းမှုကိုမဆို ကာကွယ်ရန် ပုဂ္ဂိုလ်တွေနဲ့ အဆောက်အအုံတွေရဲ့ သန့်ရှင်းမှုကို သေချာစေပါတယ်။
အရည်အသွေး ထိန်းချုပ်ခြင်း: ထုတ်ကုန်တွေ နိုင်ငံတကာစံနှုန်းတွေနဲ့ ကိုက်ညီမှုရှိစေရန် အစားအစာ ဘေးကင်းရေးနဲ့ အရည်အသွေး စစ်ဆေးခြင်းတို့ကို အသုံးပြုပါတယ်။
Multiple Industrial Scale Freeze Dryers: တစ်နှစ်လျှင် အခြောက်လှန်းထားသော ထုတ်ကုန် ၄၀၀ မက်ထရစ်တန် (MT) အထိ ထုတ်လုပ်နိုင်တဲ့ စက်တွေ အသုံးပြုပါတယ်။
သတ္တုရှာဖွေစက်: ထုတ်ကုန်တွေမှာ သတ္တုနိုင်ငံခြားပစ္စည်း မပါဝင်စေရန် သေချာစေခြင်းဖြင့် စားသုံးသူ ဘေးကင်းလုံခြုံမှုကို ဦးစားပေးပါတယ်။
ထုပ်ပိုးခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်: ဖောက်သည်များထံ ပေးပို့ရန် အကောင်းဆုံးကိုသာ ရွေးချယ်ပါတယ်။
.
တင်ပို့ရန်အတွက် ဒူးရင်းသည် သတ်မှတ်ထားသော သန့်ရှင်းရေးစံနှုန်းများနှင့် ကိုက်ညီရမည်၊ သိုလှောင်မှုသက်တမ်းရှည်ရမည်ဖြစ်ပြီး နိုင်ငံတကာ ပို့ဆောင်မှုအတွင်း ကာကွယ်ရန် ကောင်းမွန်စွာ ထုပ်ပိုးရမည်။ လေဟာနယ်ထုပ်ပိုးခြင်း (Vacuum packaging)၊ လေဟာနယ် အသားထုပ်ပိုးခြင်း (vacuum skin packaging - BSP) နှင့် ပြုပြင်ထားသော လေထုထုပ်ပိုးခြင်း (modified atmosphere packaging - MAP) တို့သည် အသုံးအများဆုံး ဒူးရင်းထုပ်ပိုးမှု အမျိုးအစားများ ဖြစ်ပါတယ်။